از همان روزهاي اول که بيت کوين پا به عرصه گذاشت تا همين امروز، سرعت و کارمزد تراکنشهاي آن يکي از چالشبرانگيزترين بحثهاي اين حوزه است.
اکثر دستگاه هاي ماينر هم بيت کوين و هم بيت کوين کش را استخراج ميکنند يعني شما با خريد دستگاه ماينر ميتوانيد هر دو را در کيف پول خود داشته باشيد
شبکه بيت کوين نميتواند در هر ثانيه بيش از هفت تراکنش را پردازش کند و اين موضوع کاربردپذيرياش براي پرداختهاي روزمره را تحت تاثير قرار ميدهد.
گروهي معتقد هستند که براي حل مشکل کند بودن تراکنشها و کارمزدهاي بالا لازم نيست تغييري در بيت کوين ايجاد شود و بايد از راهحلهاي جايگزين استفاده کرد.
گروه ديگري عقيده دارند که هدف اصلي بيت کوين استفاده به عنوان پول است و براي رسيدن به اين هدف، راهحلهاي جايگزين بي فايده هستند. بنابراين طبق نظر گروه دوم، بايد ضمن حفظ ذات غيرمتمرکز بيت کوين، يک سري از قوانين محدود کننده آن را تغيير داد تا مشکل سرعت و کارمزد تراکنشها حل شود. برخي از پيروان تفکر دوم، بيت کوين کش را از دل بيت کوين بيرون کشيدند.
در اين مقاله به توضيح بيت کوين کش، داستان پيدايش آن، چگونگي کارکرد آن، روش خريد آن و معرفي بهترين کيف پولهاي اين ارز ديجيتال ميپردازيم.
بيتکوين کش يک پول الکترونيکي همتا به همتا براي فضاي اينترنت است. اين پول کاملاً غيرمتمرکز است و هيچ بانکمرکزي بر آن کنترل ندارد و بههيچ واسطهاي براي رد و بدل کردن آن نياز نيست.
اين تعريف از بيت کوين کش بسيار مشابه با تعاريف دهها ارز ديجيتال موجود در بازار است؛ پس بايد بهجاي پرسش بيت کوين کش چيست بهدنبال پاسخ پرسش بيتکوينکش چه تفاوتي با ساير رمزارزها دارد برويم.
بيت کوين کش چيست؟
بيت کوين کش (Bitcoin Cash) ارز ديجيتالي است که خودش را به عنوان پول نقد الکترونيکي همتا به همتا» به جهانيان معرفي کرده است؛ درست همان چيزي که در عنوانِ گزارش اوليه (وايت پيپر) بيت کوين آمده بود.
کش (Cash) در زبان انگليسي به معناي پول نقد است. به عبارت ديگر بيت کوين کش ميخواهد بيت کويني باشد که با افزايش سرعت تراکنشها، بتوان از آن به عنوان پول استفاده کرد.
اين ارز ديجيتال انشعاب يا همان فورکي از بيت کوين است و در 1 آگوست سال 2017 و پس از استخراج بلاک شماره 478,559 متولد شد. در ادامه بيشتر با معني انشعاب يا فورک (Fork) آشنا ميشويد.
مشکل مقياسپذيري يا همان مسئله کندي و افزايش کارمزد تراکنشها در گذر زمان که در بيت کوين شاهدش هستيم را ميتوان محرک اصلي رقم خوردن يک اختلاف در جامعه بيت کوين و ايجاد اين ارز دانست.
بيت کوين کش با افزايش سايز بلاک که در بيت کوين محدود به 1 مگابايت است، امکان پردازش تراکنشهاي بيشتري را فراهم ميکند.
به دور از اختلاف نظرهاي ايدئولوژيک و اندازه بلاک شباهتهايي نيز بين بيت کوين و بيت کوين کش وجود دارد. هر دوي اين ارزها از مکانيسم اجماع اثبات کار يا همان استخراج (ماينينگ) براي تاييد تراکنشها و توليد سکههاي جديد استفاده ميکنند و عرضه کل هر دوي آنها محدود به 21 ميليون واحد است. علاوه بر اين، هر دوي اين ارزها از تابع هش SHA256 براي هش کردن اطلاعات بلاک استفاده ميکنند.
بيت کوين کش خود در نوامبر سال 20 فورک و به بيت کوين کش ايبيسي (Bitcoin Cash ABC) و بيت کوين اسوي (Bitcoin SV) تقسيم شد.
مروري بر تاريخچه پيدايش بيت کوين کش :
حاميان بيت کوين کش معتقدند که اين ارز ديجيتال اهداف اصلي بيت کوين را دنبال ميکند. به گفته آنها، بر اساس طرح ساتوشي ناکاموتو، خالق ناشناس بيت کوين، قرار بود که بيت کوين ارز ديجيتال همتا به همتايي باشد که براي تبادلات روزانه مورد استفاده قرار گيرد.
پس از گذشت چند سال از خلق بيت کوين، با افزايش استخراج توسط ماينر و پذيرش بيت کوين در بين عموم و در نتيجه افزايش قيمت آن، بيت کوين به جاي يک ارز به ابزاري براي ذخيره ارزش تبديل شد. به دليل افزايش تعداد تراکنشها، بلاک چين بيت کوين شلوغ شده و با مشکل مقياسپذيري مواجه شد و به دليل محدوديت اندازه بلاک بيت کوين، تراکنشها بايد در صف و منتظر تاييد ميماندند.
چون بلاکها نميتوانستند رشد تعداد تراکنشها را مديريت و کنترل کنند، در نتيجه زمان تاييد و همچنين کارمزد تراکنش به شدت افزايش يافت.
بيتکوين بدون شک يکي از تحسين برانگيزترين ابداعات چندين سال اخير بوده است. بااينحال انتقادات زيادي هم بهدليل مسئلهي مقياس پذيري به آن وارد شدهاست. عدم مقياسپذيري باعث ميشد که بيتکوين براي تراکنشهاي روزانه مانند خريد ساندويچ يا يک ليوان قهوه کاربرد نداشته باشد که البته اين مشکل با راهاندازي شبکه لايتنينگ برطرف شده و شما ميتوانيد همين الان و بهراحتي از کافيشاپهاي استار باکس با بيتکوين قهوه بخريد.
هيچ مشتري يا فروشندهاي حاضر نيست براي پرداخت مبلغ يک خريد ساعتها منتظر تاييد پرداخت بماند و افزايش کارمزد براي تاييد شدن سريعتر هم کاري غيرمنطقي است.
بيتکوين در مورخ 1 آگوست 2017 وارد يک هارد فورک شد که در نهايت موجب به وجود آمدن بيت کوين کش شد. فورک (fork) پديدهاي است که باعث ايجاد انشعاب ميشود و درصورت وقوع آن، دو ارز رمزنگاري شده با بلاکچينهاي جداگانه ايجاد ميشود.
در اين مورد پس از وقوع فورک، بيتکوين همچنان بهعنوان ارز اصلي روي زنجيره خود باقي ميماند. درحاليکه يک ارز جديد از زنجيره جدا شد که آن را بيتکوينکش ميناميم و با BCH نمايش ميدهيم.
اما ماجراي بيتکوينکش بههمين جا ختم نميشود. بيت کوين کش بازهم در تاريخ 15 نوامبر 20 هاردفورک شد. و اين بروزرساني باعث شد تا بلاکچين اين رمزارز به دو بخش Bitcoin ABC و Bitcoin SV تقسيم شود و هر بخش طرفداران خاص خود را داشته باشد.
اين دو بخشي شدن به اين خاطر اتفاق افتاد که توسعهدهندگان بيتکوينکش نتوانستند روي بهروزرساني اين کوين به توافق برسند. برخي از آنها از بهروزرساني به نام Bitcoin ABC و برخي ديگر از نسخه Bitcoin SV پشتيباني کردند.
پس از هاردفورک مشخص شد که پشتيباني بيشتري از بيتکوين ايبيسي نسبت به بيتکوين اسوي انجام شده است و بههمين دليل هم در زنجيره اصلي قرار گرفته و مجدداً به همان بيتکوينکش تبديل شد. پس Bitcoin ABC همان بينکوينکش اصلي است و BITCOIN SV رمزارز جديد است.
خب سوال ديگري که اينجا مطرح ميشود اين است که آيا بيت کوين کش يک آلتکوين است؟ در پاسخ اين پرسش بايد بگوييم بيتکوينکش هم آلتکوين است و هم آلتکوين نيست. بيتکوينکش همانطور که در ابتدا توضيح داده شد يک انشعاب کامل از بلاکچين بيتکوين است. بيتکوينکش و بيتکوين تا تاريخ 1 آگوست 2017 تاريخچه بلاکچين يکساني دارند و از اين تاريخ به بعد هر کدام يک بلاکچين جدا از هم را تجربه کردهاند.
بيتکوينکش کدها و برنامههاي پايه مشترکي با بيتکوين دارد و فقط ويژگيهاي جديدي در آن افزوده شده است اما قيمت نماد BCH و معاملات جداي از بيتکوين دارد.
بسياري معتقدند که بيت کوين کش يک آلتکوين نيست، ولي بايد يادآوري کرد که هر رمزارزي به غير از بيتکوين در گروه آلتکوينها قرار خواهد گرفت.
بهدليل اينکه زمان زيادي از تولد بيتکوينکش نميگذرد نميتوان درباره آن قضاوت کرد اما تا بهحال عملکرد مناسبي داشته است. هر روز بر تعداد طرفداران و کاربران بيتکوينکش افزوده ميشود و شبکه آن هم درحال پيشرفت و توسعه است.
بيتکوينکش هم مثل ديگر ارزهاي ديجيتال کامل نيست. هرکدام ويژگيهايي دارد که ديگران ندارند. سرمايهگذاري در بيت کوين کش مثل هر دارايي ديگر خطرات احتمالي را دارد پس بهتر است قبل از تصميم گيري اطلاعات کافي داشته باشيد.
در قوانين بيت کوين اندازه سايز بلاکها محدود به 1 مگابايت است. يعني ميتوان گفت که هر بلاک در بيت کوين حداکثر حدود 4,000 تراکنش را در خود جاي ميدهد. از آنجايي که هر ده دقيقه يکبار، يک بلاک ساخته ميشود، بنابراين شبکه بيت کوين نميتواند در هر ثانيه بيش از 7 تراکنش را پردازش کند.
گروهي از افراد جامعه بيت کوين با پيشنهاد افزايش اندازه بلاک به 8 الي 32 مگابايت، در پي بهبود وضع موجود برآمدند. چراکه با افزايش اندازه بلاک، بلاک چين بيت کوين قادر به پردازش تعداد بيشتري تراکنش خواهد شد.
ميانگين تعداد تراکنشها در هر بلاک بيت کوين بين 1,000 تا 1,500 است. اين در حالي است که در جريان آزمايشي که در سپتامبر سال 20 بر روي بلاک چين بيت کوين کش انجام شد، هر بلاک اين بلاک چين قادر به ثبت بيش از 25,000 تراکنش است.
همانطور که احتمالا ميدانيد، يک بلاکچين را نميتوان تغيير داد. پس اگر لازم باشد تا روي آن بهروزرساني صورت بگيرد يا اگر عدهاي از قوانين يک بلاک چين ناراضي باشند، راه حل چيست؟ اگر درباره يک بلاک چين عمومي، اختلاف نظر وجود داشته باشد دو راه بيشتر وجود ندارد: يا سافت فورک يا هارد فورک.
سافت فورک يک بروزرساني در بلاک چين بوده که با نسخههاي قديمي سازگار (backwards compatible) است. سازگاري با نسخههاي قديم مثل اين است که يک فايل ورد ساخته شده با برنامه word 2016 را در برنامه word 2003 باز کنيد. به زبان ساده با سافت فورک، يک بهروزرساني روي بلاک چين انجام ميشود اما کساني هم که مايل به بروزرساني نيستند، همچنان ميتوانند روي شبکه فعاليت کنند.
هارد فورک به زبان ساده، تغيير در قوانين بلاک چين است که سازگار با نسخههاي قديميتر نيست، به طوري که نسخههاي قديميتر نميتوانند در شبکه فعاليت کنند. بنابراين براي استفاده از بهروزرسانيهاي جديد مجبور خواهيد بود که نسخه خود را آپديت کنيد، در غير اينصورت فعاليت شما در شبکه امکانپذير نخواهد بود.
طبق همان مثال فايل ورد که در بالا به آن اشاره کرديم، فرض کنيد که نتوانيد يک فايل متني ساخته شده در برنامه word 2016 را در برنامه word 2003 اجرا کنيد زيرا ساختار اين برنامه به طور کلي تغيير کرده است.
هارد فورکها هميشه پس باعث تولد يک کوين جديد نميشوند. در صورتي که اختلاف نظر وجود داشته باشد و يک عده کثيري از کاربران همچنان بخواهند روي نسخه قديمي فعاليت کنند، شاهد يک بلاک چين و يک سکه جديد خواهيم بود.
بيت کوين کش به طور رسمي در آگوست سال 2017 عرضه شد. فناوري آن بسيار شبيه بيت کوين است و اندازه کل قابل عرضه آن نيز مشابه بيت کوين 21 ميليون است.
در زمان ايجاد بيت کوين کش هر کسي که بيت کوين داشت، به طور خودکار بيت کوين کش دريافت مي کرد. افراد خوش شانسي که بيت کوين داشتند، بيت کوين کش را با نسبت يک به يک دريافت مي کردند. بله درست است؛ اگر در زمان ايجاد بيت کوين کش يک بيت کوين داشتيد، فورا يک بيت کوين کش دريافت مي کرديد.
هدف اصلي بيت کوين کش استفاده از آن به عنوان يک سيستم پرداخت است. اين بدان معنا است که درست مانند خاستگاه اصلي خود يعني بيت کوين، افراد مي توانند ارزهاي خود را ارسال و دريافت کنند. با اين حال فناوري بيت کوين کش اجازه مي دهد تا زمان انجام تراکنش بسيار سريعتر و هزينه آن کمتر باشد.
بسياري از مردم فکر مي کردند، کساني که بيت کوين کش رايگان خود را دريافت کرده اند، به زودي آن را مي فروشند. اما اين اتفاق رخ نداد. از زمان عرضه بيت کوين کش در آگوست 2017، اين ارز عملکرد خوبي داشته و هم اکنون در رتبه 5 برترين ارزهاي رمزنگاري قرار دارد و در بسياري از صرافي هاي معتبر مبادله مي شود.
از آنجا که اين ارز در ابتداي مسير خود است، هنوز تاجران زيادي آن را قبول نمي کنند، به ويژه در مقايسه با بيت کوين. با اين حال، با افزايش محبوبيت بيت کوين کش، مسلما پذيرش اين ارز نزد تاجران افزايش خواهد يافت.
مانند بسياري از ارزهاي رمزنگاري، بيت کوين کش نيز غيرمتمرکز است. به اين معني که هيچ شخص يا ارگان يا دولتي کنترل شبکه را در اختيار ندارد.
نکته: اگر يک شبکه توسط فرد يا ارگاني کنترل شود بدان معنا است که آن يک شبکه متمرکز است. مانند ياهو. تمام اطلاعات آنها در يک سرور متمرکز ذخيره مي شود. زماني که سرورهاي آنها در سال 2015 هک شد، هکرها به بيش از 500 ميليون حساب کاربري دسترسي پيدا کردند. اين امکان در يک شبکه غيرمتمرکز مثل بيت کوين کش وجود ندارد. براي عملياتي شدن يک سيستم غير متمرکز نياز است تا تراکنش ها توسط نودها(رايانه ها) تاييد شوند.
خب تراکنش ها چگونه تاييد مي شوند؟ افرادي که به عنوان استخراج کننده يا ماينر شناخته مي شوند، از قدرت محاسباتي خود براي حل معادلات رياضي پيچيده در بلاک چين استفاده مي کنند. هنگامي که يک نود بتواند در شبکه اين معادله را حل کند، يک بلاک تراکنش تاييد مي شود. سپس به ازاي تاييد تراکنش، پاداش دريافت مي کند. اين پاداش در مورد استخراج بيت کوين کش، ارز بيت کوين کش خواهد بود.
امروزه کسب درآمد از طريق استخراج سخت تر و سخت تر مي شود. در واقع رقابت به قدري شديد شده که تنها کساني مي توانند کسب پاداش کنند که توان محاسباتي عظيمي در اختيار دارند. براي تبديل شدن به يک استخراج کننده موفق و در اختيار داشتن توان محاسباتي بالا، نياز به سرمايه گذاري دقيق و درستي است.
با اين وجود گزينه هاي ديگري نيز براي مبتديان ورود به اين فضا وجود دارد. چيزي به نام استخر استخراج. در استخرهاي استخراج شما به شبکه اي از استخراج کنندگان مي پيونديد. در واقع توان محاسباتي خود براي حل معادلات رياضي جهت کسب پاداش را به اشتراک مي گذاريد. اگر استخر موفق به تاييد يک تراکنش بيت کوين کش شود، پاداش کسب شده بين اعضاي استخر تقسيم خواهد شد.
اگر نرم افزار و سخت افزار درست و قدرتمندي در اختيار داشته باشيد، استخراج يکي از بهترين راه هاي کسب بيت کوين کش است. با اين حال سرمايه گذاري در بيت کوين کش نيز مي تواند گزينه اي مناسب باشد.
تفاوت هاي اصلي بيت کوين و بيت کوين کش:
بيت کوين ارزي است که در غالب شبکهاي از رايانههاي کار ميکند، شبکهاي که از آن بهعنوان بلاک چين ياد ميشود. بلاک چين نيز، فناورياي انقلابي بود که با استفاده مفهومي با عنوان دفتر کل توزيع شده، از تقلب و دستکاري اطلاعات ثبت شده جلوگيري ميکند؛ چراکه تغييرات در بلاک چين توسط افراد صورت نميگيرند و بايد توسط اکثريت تائيد شوند. از طرف ديگر بلاک چين، شبکهاي غيرمتمرکز است و بر روي تمام سيستمهاي رايانهاي در دنيا اجرا ميشود.
مشکل اين فناوري اما، سرعت بسيار کند آن است. اين مسئله از آنجايي بزرگتر ميشود که با سيستمهاي بانکداري سنتي قياس شوند. بهعنوان مثال ويزا» صد و پنجاه ميليون تراکنش را در روز پردازش ميکند، يعني چيزي در حدود 1700 تراکنش در ثانيه. اين در حالي است که شبکه ويزا توانايي انجام 24,000 تراکنش در ثانيه را نيز داراست.
حالا در مورد بيت کوين اين رقم چقدر است؟ هفت تراکنش بر ثانيه !
تراکنشها در شبکه بيت کوين حداقل ده دقيقه براي پردازش زمان نياز دارند. بهعلاوه هر چه ميزان کاربران شبکه بيت کوين افزايش يابد، اين زمان نيز بيشتر خواهد شد، چراکه حجم تراکنشها در حالي افزايش ميبايد که امکان بهبود بسترهاي تکنولوژيکي مهيا نيست.
يکي از بحثهاي اخير پيرامون بيت کوين، در مورد همين سرعتپايين تراکنشها و مقياسپذيري بيت کوين بوده است. براي غلبه بر اين مشکلات دو راهحل اساسي وجود دارد:
يک: ميزان دادههاي يک بلاک را کمتر کنيم تا زمان کمتري براي پردازش صرف شود.
دو: سايز بلاک ها را بيشتر کنيم.
در اواسط جولاي سال 2017، استخرهاي استخراج و شرکتهايي که وظيفه پردازش هشتاد الي نود درصد تمامي تراکنشهاي بيت کوين را بر عهده داشتند، تصميم گرفتند که فناورياي يکپارچه را با عنوان SegWit2x ايجاد نمايند. به وسيله اين فناوري ميزان اطلاعاتي که براي تائيد يک تراکنش در يک بلاک نياز بود کمتر ميشد و در نتيجه پردازش تراکنشها سريع تر و کارمزدها کمتر ميشد. در آن روي سکه صحبتهايي از افزايش سايز بلاکها از يک مگابايت به دو مگابايت مطرح شد. چنين کاري ميتوانست مشکلات مقياسپذيري بيت کوين را نيز تا حدودي کمتر کند. در اواسط ماه اکتبر، توسعه دهندگان حوزه بيت کوين در بيت کوين اولتيميتد» (Bitcoin Unlimited) اعلام کردند که موفق به استخراج اولين بلاک يک گيگابايتي دنيا شدهاند؛ اين يعني هزار برابر بزرگتر از يک بلاک معمول!
داستان در مورد بيت کوين کش کاملاً متفاوت است. بيت کوين کش توسط عده از توسعهدهندگان و ماينرهايي ايجاد شد که به همان اندازه در مورد مشکلات مقياسپذيري و آينده ارزهاي ديجيتالي نگران بودند. اين افراد استفاده از SegWit2x را مغاير با اهدافي ميدانستند که ساتوشي ناکامتو» در مقاله اصلي بيت کوين بيان نموده بود. از طرفي معتقد بودند که استفاده از اين روش راهکار مناسبي براي حل مشکلات يادشده نبود. بهعلاوه، روند معرفي و به کارگيري SegWit2x کاملاً غير شفاش دنبال ميشد چراکه به گفته برخي چنين روندي باعث زيرپا گذاشته شدن مفاهيم اصلي بلاک چين نظير غيرمتمرکز سازي و دموکراسي سازي ميشد.
در اول آگوست همان سال، عدهاي توسعهدهندگان و ماينرها هاردفورکي را ترتيب دادند که خود ايجادکننده يک ارز ديجيتالي جديد بود. بيت کوين کش! بيت کوين کش از بلاکهايي با سايز هشت مگابايت استفاده ميکرد که باعث ميشد تا روند تائيد تراکنشها سريعتر صورت بگيرند و از طرفي معادلات به اندازه کافي سخت باشند و بدون توجه به تعداد ماينرهايي که از آن پشتيباني ميکنند، تراکنشهاي تائيد شوند. چنين مسئلهاي باعث شد تا نگرانيها حول محور امنيت بيتکوين افزايش يابد.
اين اولين هاردفورک بيت کوين بود و پس از آن يک هاردفورک رسمي ديگر به نام Bitcoin Gold، براي استخراج با کارت گرافيک صورت گرفت که تاکنون چندان موفق نبوده است. همچنين چندين هارفورک غيررسمي براي بيت کوين صورت گرفته است.
چنين توسعههايي جنبههاي مختلفي را براي آينده ارزهاي ديجيتالي متصور خواهند شد. اين اتفاقات به علاوه شرايط فعلي و بيثباتي بازار و قيمت گذاريها باعث بيشتر شدن نگرانيها گشته است. از طرفي با اجراي هارد فورک بيت کوين کش و بازخوردهاي SegWit2x بر بيت کوين و افزايش سايز بلاکهاي آن، تصور و رسيدن به فهم درستي از وضعيت حال حاضر، کمي سختتر شده است.
اخيراً پروفسور اسوات داموردان»، استاد دانشگاه نيويورک، در رابطه با آينده ارزهاي ديجيتالي بهعنوان يک واحد ارزي گفته بود باوجود تضاد با يک سري از کالاهاي احتکاري، اين کار بسته به طرز فکر توسعهدهندگان نسبت به تکنولوژيهاي خود و تصور آنها به عنوان يک بستر انجام تراکنشها» دارد. هم بيت کوين و هم بيت کوين کش به دنبال بهبود تکنولوژي پشت ارزهاي ديجيتالي بهعنوان يک بستر تبادلاتي هستند.
بهبود ارزهاي ديجيتالي بهعنوان يک روش انجام تراکنشها مستم بهکار گيري سطح قابل قبولي از امنيت است که بيت کوين هميشه از صدر فهرست چنين ارزهايي قرار داشته؛ اين در حالي است که اين ارز بايد به فکر بهبود سرعت تراکنشهاي خود نيز باشد. بيت کوين به افزايش امنيت خود ادامه ميدهد، اما سرعت تراکنشها تا چه ميزاني بهتر خواهند شد؟ بيت کوين کش در طرف ديگر، توانايي انجام تراکنشها را در دو دقيقه و سي ثانيه دارد؛ اما امنيت آن در هاله اي از ابهام قرار دارد.
بهعلاوه دستيابي به اين مسئله به ديدگاه کاربران نسبت به يک ارز نيز بسته است. اگر بيت کوين واقعاً در پي زير پا گذاشتن اصول تمرکززدايي و دموکراسي سازي باشد، احتمالاً کاربران نيز به دنبال ارزهايي خواهند رفت که اين مسائل را به خوبي رعايت کنند.
بيت کوين کش از نظر ساختاري بسيار مشابه بيتکوين است. تعجبي هم ندارد؛ زيرا که بيتکوينکش حاصل انشعاب از بيتکوين است. بااينحال بيتکوينکش تفاوتها و در واقع برتريهايي نسبت به بيتکوين دارد که مهمترينشان عبارتند از:
اندازه بلاک در ابتدا به 8 و در هاردفورک بعدي به 32 مگابايت افزايش يافته است. در نتيجه تراکنشهاي بيشتري با کارمزد کمتر در شبکه قابل انجام هستند. بيتکوينکش سگويت را اجرا نخواهد کرد.
ويژگي replace by fee که براي انجام تغيير در مواردي مثل ميزان کارمزد در صف تاييد است را ندارد. در برابر حملههاي بازپخش و تکرار (replay attack) مقاوم است.بيتکوينکش راهکاري براي کاهش سختي شبکه دارد.کارمزد کمتري براي تراکنش نسبت به بيتکوين دارد.
سرعت مهمترين فرق بين بيتکوين و بيتکوينکش است. متوسط اندازه هر بلاک بيتکوين يک مگابايت است. اما چرا فقط اين اندازه را بيشتر و بيشتر نميکنند؟ مثلا آن را به 8000 مگابايت تغيير دهند؟! پاسخ به اين سوال را ميتوان با يک مثال درباره ترافيک توضيح داد.
تراکنش ها در اين سيستم طوري طراحي شدهاند که هر تراکنش بايد با پرداخت مقداري کارمزد انجام بگيرد. افزايش سايز بلاک موجب کاهش ميزان کارمزدها ميشود و اين امر متعاقباً موجب کاهش درآمد ماينرها خواهد شد.
ماينرها کساني هستند که تراکنش ها را تاييد و امنيت شبکه را تامين ميکنند و با خروج ماينرها از شبکه، تمرکز شبکه بالا رفته و امنيت آن به شدت کاهش ميبابد. لذا افزايش سايز بلاک بايد با ميزان تراکنشها موجود همخواني داشته باشد. بخاطر همين امر، بيت کوين همچنان امن ترين شبکه را در ميان رمزارزها در اختيار دارد.
مشکل تراکنش جامعه بيتکوين را به دو گروه تقسيم کرد. يک گروه ادعا ميکنند که اصلا بيتکوين از ابتدا هم براي استفاده بهعنوان سيستم پرداخت خوب نبودهاست و گروه ديگر بر اين باور بودند که فقط بايد مقياسپذيري آن بيشتر شود. از آن جايي که هيچکدام از دو گروه ولکن ماجرا نبودند، در آگوست سال 2017 شبکه بيتکوين اساساً در طي فرآيندي که به آن هاردفورک ميگويند، به دو شاخه تقسيم شد که نسخه جديد از شبکه بيتکوين بهنام بيتکوينکش را ايجاد کرد.
بيتکوينکش از نوع کدهاي يکساني استفاده ميکند ولي اندازه هر بلاک آن در حال حاضر 32 مگابايت است؛ اين افزايش باعث ميشود تا پردازش تراکنشهاي بيشتري در روز امکانپذير شود.
بيت کوين کش قابليتي را در اختيار کاربران خود قرار داده است که به واسطه آن هر کسي با استفاده از پروتکل دفتر کل ساده (SLP) و ورمهول لانچد (Wormhole-launched) ميتواند بر روي شبکه BCH توکن ايجاد کند.
SPL پروژهاي است که امکان ايجاد توکن، خريدوفروش و مديريت آن را بر روي بلاک چين بيت کوين کش و تنها در عرض چند ثانيه و با هزينه بسيار ناچيز فراهم ميآورد. شايد ساخت و توزيع توکن بر روي بلاک چين بيت کوين کش بسيار ساده و شايد تا حدي سرگرمکننده باشد، اما آن چيزي که اهميت دارد افزودن ارزش به اين توکنهاست.
کيف پول بيت کوين کش :
حال که تا حدودي متوجه شديم بيت کوين کش چيست و از کجا آماده است بايد به کيف پول هاي نگهداري اين رمزارز نگاهي بيندازيم. کيفپولهاي مختلفي درحالحاضر وجود دارد که از بيتکوينکش پشتيباني ميکند. در اينجا تنها به برخي از آنها اشاره خواهيم کرد.
لجرنانو (کيفپول سختافزاري)
يک کيفپول سختافزاري براي نگهداري بيتکوين، بيتکوينکش، اتريوم و ديگر آلتکوينها است که بر اساس ويژگيهاي امنيتي قوي براي ذخيرهسازي ارزهاي رمزنگاريشده و ايمنسازي پرداختهاي ديجيتال طراحيشده است.
شما ميتوانيد اين کيفپول را به هر رايانهاي توسط درگاه USB متصل کنيد. لجرنانو اس داراي يک صفحه نمايش جهت بررسي و تأييد هر تراکنش است و تنها با يک دکمه فيزيکي روي دستگاه ميتوانيد تراکنشها را تاييد نماييد. لجرنانو اس يکي از بهترين کيفپول هاي سختافزاري است که بهعلت ويژگيهاي امنيتي آن در سراسر جهان مورد استفاده قرار ميگيرد.
کوينومي (کيفپول موبايلي)
کيفپول کوينومي (Coinomi) نيز از ارزهاي مختلف از جمله بيتکوينکش پشتيباني ميکند. علاوهبر ويژگيهاي مشترک، در اين کيفپول اين امکان نيز وجود دارد که ارزهاي ديجيتالي خود را به يکديگر تبديل کنيد. کوينومي يکي از بزرگترين کيفپولها با قابليت پشتيباني از بيتکوين و آلتکوينهاي ديگر است، زيرا بيش از 70 ارز رمزنگاريشده و بيش از 200 توکن را پشتيباني ميکند.
ترزور (کيف پول سختافزاري)
يک کيفپول سختافزاري است که امنيت پيشرفتهاي را براي مديريت کليدهاي خصوصي بيتکوين و ارزهاي ديجيتالي ديگر ارائه ميدهد. برخلاف روشهاي ذخيرهسازي سنتي (ذخيرهسازي آفلاين و يا کيفپول کاغذي)، ترزور قادر به انجام پرداختهاي ايمن بدون افشاي کليد خصوصي شما به يک کامپيوتر آلوده است.
جکس (کيفپول موبايل و دسکتاپ)
از ارزهاي رمزپايه مختلف از جمله بيت کوين کش پشتيباني ميکند. از قابليتهاي اين کيفپول اين است که ميتوانيد براي همگامسازي کيفپول خود در ساير دستگاهها نيز آن را استفاده کنيد. ساير ويژگيهاي مشترک مانند اسکن کدهاي QR و پين کد جهت ورود براي امنيت نيز در دسترس هستند. اين کيفپول همچنين براي سيستم عاملهاي اندرويد و iOS نيز در دسترس است.
کيفپول اکسدوس (کيفپول دسکتاپ)
يک کيفپول نسخع دسکتاپ است که اواسط سال 2015 ساخته شدهاست. استفاده از آن کاملاً رايگان است و داراي رابط کاربري بسيار جذابي است. بهمحض آنکه کيفپول اکسدوس را باز ميکنيد، يک نمودار پايه بهشما کل داراييتان را از ارزهاي ديجيتالي نشان ميدهد. اکسدوس براي سيستم عاملهاي مک، لينوکس و ويندوز در دسترس است.
احتمالا تا به حال به درک مناسبي از اين که چرا بيت کوين کش ساخته شد و چگونه کار مي کند رسيده ايد. همچنين حالا مي دانيد که استخراج بيت کوين کش چيست و چه اهميتي دارد. به ياد داشته باشيد که استخراج بيت کوين کش هميشه سودآور نيست و قبل از شروع نياز به سرمايه گذاري دارد.
اغلب پروژههاي دنياي بلاک چين، ايدهها و کاربردهايي شبيه به هم دارند اما تعداد کمي هم هستند که با يک سري از قابليتهاي منحصر به فرد، خود را از بقيه جدا کردهاند که زيکش (Zcash) يکي از آنهاست. در اين پست با ارز ديجيتال زيکش آشنا خواهيد شد و به معرفي کيف پولها و روش خريد آن خواهيم پرداخت.
زيکش يک شبکه پرداخت غيرمتمرکز همتا به همتا و يک ارز ديجيتال با واحد اختصاري ZEC است. اين ارز ديجيتال انشعاب يا فورکي از بيت کوين بوده و تعداد واحدهاي آن هم مانند بيت کوين محدود به 21 ميليون واحد است. در واقع براي ساخت زيکش از کدهاي بيت کوين استفاده شده است.
زيکش مانند بيت کوين، بلاک چين مخصوص خودش را دارد و مبتني بر استخراج (ماينينگ) است. قابليتي که زيکش را از بيت کوين و بسياري از ارزهاي ديگر متمايز ميکند امکان انجام تراکنشهاي خصوصي است.
برخلاف بيت کوين که تراکنشهاي آن شفاف هستند، با زيکش کاربران ميتوانند از حريم خصوصي کامل در تراکنشها بهرمند شوند. در بيت کوين شما ميتوانيد يک تراکنش را رهگيري کنيد و داراييهاي موجود در يک آدرس را مشاهده فرماييد اما به گفته تيم توسعه دهنده زيکش در شبکه زيکش امکان مخفيسازي همه چيز وجود دارد.
براي افرادي که دوست ندارند جرئيات تراکنش آنها فاش شود، زيکش ميتواند گزينه مناسبي باشد.
تاريخچه زي کش :
زيکش در 28 اکتبر سال 2016، به عنوان يک فورک بيت کوين کار خودش را آغاز کرد. خالق اصلي زيکش برنامه نويسي به نام زوکو ويلکاس (Zooko Wilcox) است. او ابتدا کار خودش را با کار بر روي بيت کوين شروع کرد اما به دليل شفافيت تراکنشهاي بيت کوين، به فکر راهي رسيد تا تراکنشهاي مخفي را براي کاربران شبکه به ارمغان بياورد. او با تغييرات گسترده در کدهاي بيت کوين، زيکش را خلق کرد.
ابتدا نام اين پروتکل زيروکوين (Zerocoin) بود و سپس به زيروکش (Zerocash) تغيير نام داد و در نهايت نام زيکش (Zcash) براي آن انتخاب شد.
براي زيکش هيچگونه جمع سپاري يا ICO اي برگزار نشد بلکه سرمايه اوليه توسط سرمايهگذاران خصوصي جذب شد. افرادي مانند راجر ور و فرد ارسام، بنيانگذار کوين بيس روي اين پروژه سرمايهگذاري سنگيني انجام دادند.
نحوه کارکرد :
گذاريد اين امنيت را در قالب يک مقايسه بيان کنيم. همانطور که ميدانيد بيتکوين محبوبترين ارز ديجيتال دنياست که در عين حال بيشترين قيمت را نيز دارد. اما حفرهاي امنيتي در اين رمزارز به چشم ميخورد. سوابق و تراکنشهاي اشخاص قابل ديدن هستند و ميتوان با استناد بر آنها اطلاعاتي را بهدست آورد.
در بيت کوين اگر شما آدرس شخص را بدانيد مي توانيد قراردادهاي او را دنبال کنيد و مي توانيد ببينيد که کدام آدرس و مبلغ قرارداد چه مقدار مي باشد، بنابراين کاملا مشخص است که چقدر پول در حال تراکنش است.
پس بيتکوين به رقم امنيت سطح بالا، حريم خصوصي را کاملا رعايت نميکند. سازمان زدکش هم اين پاشنه آشيل استفاده کرده و آن را به قوت خود تبديل کرده است. هيچ اطلاعاتي از شما به اشتراک گذاشته نميشود و تمام تجارتها در محيطي امن و بدون فاش شدن هويت صورت ميگيرند.
در اصل توانمندي زدکش در اين است که به يک تکنولوژي براي افزايش امنيت اکتفا نکرده و به استفاده از چندين فنآوري روي آورده است. در تکنولوژي اختصاصي زدکش 100? اطلاعات هر دو طرف معامله رمزنگاري و غير از صاحبان اکانت هيچ ربات يا انساني امکان دسترسي به حسابها را نخواهد داشت.
زي کش گزينه تراکنش محافظت شده (shielded transaction) را به کاربران خود ارائه ميدهد و به اين ترتيب محتواي تبادل شده با يک شيوه رمزگذاري پيشرفته به نام ساخت گواه اثبات بدون دانش (zero-knowledge proof
construction) ناميده ميشود و توسط تيم زي کش توسعه يافته محرمانه بماند.
اين شيوه رمزگذاري امکان تعيين اعتبار تراکنشها و اطمينان از موجودي درست در دفتر کل را فراهم ميسازد (يعني درست همانند شيوه به کار رفته در بيت کوين و ساير ارزهاي رمزگذاري شده) و درعين حال، يک قابليت ديگر را نيز در خودش دارد و آن هم اينکه اطلاعات کاربران و مقدار پول انتقال يافته) را نيز محرمانه نگه ميدارد. در واقع زي کش يک لايه امنيتي اضافه نسبت به بيت کوين دارد.
امنيت پرداخت :
پرداخت هاي Zcash در يک بلاک چين عمومي منتشر مي شوند؛ اما کاربران قادر به استفاده از يک ويژگي امنيتي اختياري براي پنهان کردن آدرس فرستنده، گيرنده و ميزان ارزش معاملات مي باشند. زي کش داراي دو نوع آدرس است:
1) Z-addr : يک آدرس کاملاً خصوصي که با استفاده از سيستم اثبات دانايي صفر براي محافظت از تراکنش طراحي شده است.
2) T-addr : که همه پارامترهاي تراکنش در آن مانند آدرس بيت کوين شفاف است.
Zcash براي معامله گران خصوصي خود گزينه افشاي انتخابي (selective disclosure) را نيز قرار داده که اجازه مي دهد تا کاربر براي اهداف حسابرسي از آن استفاده نمايد. يکي از دلايل وجود چنين قابليتي آن است که تراکنش هاي خصوصي را با مقررات ضد پولشويي يا ماليات مطابقت دهند.
استخراج زي کش:
براي استخراج زدکش در گام اول کامپيوتري با قدرت سخت افزاري بالا براي حل محاسبات پيچيده نياز است. با وصل کردن کامپيوتر شخصي خود به شبکه هم مي توانيد زي کش استخراج کنيد ولي اين کار ممکن است ماه ها طول بکشد و به صرفه نيست.
در حال حاضر ماينينگ ارز ديجيتال زيکش با واحد پردازنده مرکزي (CPU) و واحد پردازنده گرافيکي قابل انجام است. البته اگر توان پردازشي شما کم باشد ميتوانيد از خدمات سايتي مثل Genesis Mining براي ماينينگ به صورت ابري يا اتصال به استخرهاي زيکش نيز استفاده کنيد.
نحوه ماينينگ زدکش نيز مانند بيتکوين است ولي الگوريتم استخراج زدکش با بيت کوين تفاوت دارد. زدکش از الگوريتم Equihash استفاده ميکند که يک الگوريتم گواه اثبات کار نامتقارن و متکي بر حافظه رم است که تعميم يافته مسئله تاريخ تولد است لذا با خريد ماينر که البته طبق الگوريتم ذکر شده باشد ميتوان کار استخراج را انجام داد. اين الگوريتم بر پايه نياز به RAM بالا براي محدود کردن توليد PoW و بي صرفه کردن ASIC ، بسيار شبيه اتريوم مي باشد. به منظور اجتناب از Instamine ، زي کش شروع ماينينگ کندي خواهد داشت، که در آن پاداش بلوک ها نسبت به حالت عادي کاهش يافته است.
Zcash از يک الگوريتم اثبات کار نامتقارن با عنوان Equihash استفاده مي کند. اين الگوريتم به دليل مقاومت در برابر ASIC ها، امنيت و حفظ حريم خصوصي شناخته شده است. مقاومت ASIC مانع از متمرکز شدن فرآيند استخراج مي شود. حافظه مورد نياز براي استخراج Zcash بيشتر از چيزي است که بيشتر ارزهاي رمزپايه به آن احتياج دارند؛ با اين حال الگوريتم Equihash امکان تأييد سريع تراکنش ها در شبکه را فراهم مي آورد. لازم به ذکر است زمان ايجاد هر بلوک در بلاک چين زي کش حدوداً 2.5 دقيقه است.
معاملات در شبکه زي کش مي توانند شفاف و مشابه معاملات بيتکوين باشند که در اين صورت توسط يک t-addr” کنترل مي شوند و يا مي توانند عضوي از روش اثبات دانايي صفر به نام zk-SNARKs باشند. معاملات در اين حالت محافظت شده (Shielded Transaction) هستند و توسط يک آدرس کاملاً خصوصي با عنوان z-addr” کنترل مي شوند. تراکنش ها در شبکه Zcash شامل موارد زير هستند:
در يک معامله هم آدرس ارسال کننده و هم دريافت کننده محافظت مي شوند. براي تأييد اين داده هاي رمزنگاري شده بدون افشاي آنها از اثبات دانايي صفر در شبکه استفاده مي شود. به همين ترتيب آدرس هاي شفاف نياز به تعامل با Transparent Value Pool دارند و داده هاي معاملات را آشکار مي کنند. اين آدرس ها t-addr” ناميده مي شوند و هميشه با t” شروع مي شوند. ارزش منحصر بفرد Zcash اين است که با استفاده از فناوري هايي همچون zk-SNARKs و اثبات دانايي صفر، حريم خصوصي کاربران را به ميزان قابل توجهي افزايش مي دهد و در حقيقت يک لايه امنيتي اضافه نسبت به بيت کوين دارد.
خريد زي کش :
براي خريد مستقيم زيکش با ريال بايد از طريق سايتهاي آنلاين داخلي اقدام کنيد. اما با اين حال بيشتر سايتهاي ايراني در حال حاضر فقط بيت کوين يا اتريوم ميفروشند در صورت موجود بودن زيکش در اين سايتها شما حتما بايد از معتبر بودن صرافي اطمينان حاصل کنيد.
کلام آخر :
زي کش شبکه اي در حال توسعه است و از ابتدا يک نوآوري اينترنتي بوده و روي مستقل بودن از حاکميت ها و دولت ها تاکيد داشته و دارد. زد کش به دارندگانش اين امکان را مي دهد که بدون واسطه و در هر لحظه پولشان را انتقال دهند و نگران قوانين و مشکلاتي نباشند که در بانک ها براي انتقال وجه ممکن است به وجود آيد. سرمايه گذاري بر روي زي کش در کشورهاي جهان سوم مي تواند ريسک از دست رفتن و يا کاهش ارزش پول ملي سرمايه گذار به دليل تورم و يا مشکلات ديگر را کاهش دهد.
از همان روزهاي اول که بيت کوين پا به عرصه گذاشت تا همين امروز، سرعت و کارمزد تراکنشهاي آن يکي از چالشبرانگيزترين بحثهاي اين حوزه است.
اکثر دستگاه هاي ماينر هم بيت کوين و هم بيت کوين کش را استخراج ميکنند يعني شما با خريد دستگاه ماينر ميتوانيد هر دو را در کيف پول خود داشته باشيد
شبکه بيت کوين نميتواند در هر ثانيه بيش از هفت تراکنش را پردازش کند و اين موضوع کاربردپذيرياش براي پرداختهاي روزمره را تحت تاثير قرار ميدهد.
گروهي معتقد هستند که براي حل مشکل کند بودن تراکنشها و کارمزدهاي بالا لازم نيست تغييري در بيت کوين ايجاد شود و بايد از راهحلهاي جايگزين استفاده کرد.
گروه ديگري عقيده دارند که هدف اصلي بيت کوين استفاده به عنوان پول است و براي رسيدن به اين هدف، راهحلهاي جايگزين بي فايده هستند. بنابراين طبق نظر گروه دوم، بايد ضمن حفظ ذات غيرمتمرکز بيت کوين، يک سري از قوانين محدود کننده آن را تغيير داد تا مشکل سرعت و کارمزد تراکنشها حل شود. برخي از پيروان تفکر دوم، بيت کوين کش را از دل بيت کوين بيرون کشيدند.
در اين مقاله به توضيح بيت کوين کش، داستان پيدايش آن، چگونگي کارکرد آن، روش خريد آن و معرفي بهترين کيف پولهاي اين ارز ديجيتال ميپردازيم.
بيتکوين کش يک پول الکترونيکي همتا به همتا براي فضاي اينترنت است. اين پول کاملاً غيرمتمرکز است و هيچ بانکمرکزي بر آن کنترل ندارد و بههيچ واسطهاي براي رد و بدل کردن آن نياز نيست.
اين تعريف از بيت کوين کش بسيار مشابه با تعاريف دهها ارز ديجيتال موجود در بازار است؛ پس بايد بهجاي پرسش بيت کوين کش چيست بهدنبال پاسخ پرسش بيتکوينکش چه تفاوتي با ساير رمزارزها دارد برويم.
بيت کوين کش چيست؟
بيت کوين کش (Bitcoin Cash) ارز ديجيتالي است که خودش را به عنوان پول نقد الکترونيکي همتا به همتا» به جهانيان معرفي کرده است؛ درست همان چيزي که در عنوانِ گزارش اوليه (وايت پيپر) بيت کوين آمده بود.
کش (Cash) در زبان انگليسي به معناي پول نقد است. به عبارت ديگر بيت کوين کش ميخواهد بيت کويني باشد که با افزايش سرعت تراکنشها، بتوان از آن به عنوان پول استفاده کرد.
اين ارز ديجيتال انشعاب يا همان فورکي از بيت کوين است و در 1 آگوست سال 2017 و پس از استخراج بلاک شماره 478,559 متولد شد. در ادامه بيشتر با معني انشعاب يا فورک (Fork) آشنا ميشويد.
مشکل مقياسپذيري يا همان مسئله کندي و افزايش کارمزد تراکنشها در گذر زمان که در بيت کوين شاهدش هستيم را ميتوان محرک اصلي رقم خوردن يک اختلاف در جامعه بيت کوين و ايجاد اين ارز دانست.
بيت کوين کش با افزايش سايز بلاک که در بيت کوين محدود به 1 مگابايت است، امکان پردازش تراکنشهاي بيشتري را فراهم ميکند.
به دور از اختلاف نظرهاي ايدئولوژيک و اندازه بلاک شباهتهايي نيز بين بيت کوين و بيت کوين کش وجود دارد. هر دوي اين ارزها از مکانيسم اجماع اثبات کار يا همان استخراج (ماينينگ) براي تاييد تراکنشها و توليد سکههاي جديد استفاده ميکنند و عرضه کل هر دوي آنها محدود به 21 ميليون واحد است. علاوه بر اين، هر دوي اين ارزها از تابع هش SHA256 براي هش کردن اطلاعات بلاک استفاده ميکنند.
بيت کوين کش خود در نوامبر سال 20 فورک و به بيت کوين کش ايبيسي (Bitcoin Cash ABC) و بيت کوين اسوي (Bitcoin SV) تقسيم شد.
مروري بر تاريخچه پيدايش بيت کوين کش :
حاميان بيت کوين کش معتقدند که اين ارز ديجيتال اهداف اصلي بيت کوين را دنبال ميکند. به گفته آنها، بر اساس طرح ساتوشي ناکاموتو، خالق ناشناس بيت کوين، قرار بود که بيت کوين ارز ديجيتال همتا به همتايي باشد که براي تبادلات روزانه مورد استفاده قرار گيرد.
پس از گذشت چند سال از خلق بيت کوين، با افزايش استخراج توسط ماينر و پذيرش بيت کوين در بين عموم و در نتيجه افزايش قيمت آن، بيت کوين به جاي يک ارز به ابزاري براي ذخيره ارزش تبديل شد. به دليل افزايش تعداد تراکنشها، بلاک چين بيت کوين شلوغ شده و با مشکل مقياسپذيري مواجه شد و به دليل محدوديت اندازه بلاک بيت کوين، تراکنشها بايد در صف و منتظر تاييد ميماندند.
چون بلاکها نميتوانستند رشد تعداد تراکنشها را مديريت و کنترل کنند، در نتيجه زمان تاييد و همچنين کارمزد تراکنش به شدت افزايش يافت.
بيتکوين بدون شک يکي از تحسين برانگيزترين ابداعات چندين سال اخير بوده است. بااينحال انتقادات زيادي هم بهدليل مسئلهي مقياس پذيري به آن وارد شدهاست. عدم مقياسپذيري باعث ميشد که بيتکوين براي تراکنشهاي روزانه مانند خريد ساندويچ يا يک ليوان قهوه کاربرد نداشته باشد که البته اين مشکل با راهاندازي شبکه لايتنينگ برطرف شده و شما ميتوانيد همين الان و بهراحتي از کافيشاپهاي استار باکس با بيتکوين قهوه بخريد.
هيچ مشتري يا فروشندهاي حاضر نيست براي پرداخت مبلغ يک خريد ساعتها منتظر تاييد پرداخت بماند و افزايش کارمزد براي تاييد شدن سريعتر هم کاري غيرمنطقي است.
بيتکوين در مورخ 1 آگوست 2017 وارد يک هارد فورک شد که در نهايت موجب به وجود آمدن بيت کوين کش شد. فورک (fork) پديدهاي است که باعث ايجاد انشعاب ميشود و درصورت وقوع آن، دو ارز رمزنگاري شده با بلاکچينهاي جداگانه ايجاد ميشود.
در اين مورد پس از وقوع فورک، بيتکوين همچنان بهعنوان ارز اصلي روي زنجيره خود باقي ميماند. درحاليکه يک ارز جديد از زنجيره جدا شد که آن را بيتکوينکش ميناميم و با BCH نمايش ميدهيم.
اما ماجراي بيتکوينکش بههمين جا ختم نميشود. بيت کوين کش بازهم در تاريخ 15 نوامبر 20 هاردفورک شد. و اين بروزرساني باعث شد تا بلاکچين اين رمزارز به دو بخش Bitcoin ABC و Bitcoin SV تقسيم شود و هر بخش طرفداران خاص خود را داشته باشد.
اين دو بخشي شدن به اين خاطر اتفاق افتاد که توسعهدهندگان بيتکوينکش نتوانستند روي بهروزرساني اين کوين به توافق برسند. برخي از آنها از بهروزرساني به نام Bitcoin ABC و برخي ديگر از نسخه Bitcoin SV پشتيباني کردند.
پس از هاردفورک مشخص شد که پشتيباني بيشتري از بيتکوين ايبيسي نسبت به بيتکوين اسوي انجام شده است و بههمين دليل هم در زنجيره اصلي قرار گرفته و مجدداً به همان بيتکوينکش تبديل شد. پس Bitcoin ABC همان بينکوينکش اصلي است و BITCOIN SV رمزارز جديد است.
خب سوال ديگري که اينجا مطرح ميشود اين است که آيا بيت کوين کش يک آلتکوين است؟ در پاسخ اين پرسش بايد بگوييم بيتکوينکش هم آلتکوين است و هم آلتکوين نيست. بيتکوينکش همانطور که در ابتدا توضيح داده شد يک انشعاب کامل از بلاکچين بيتکوين است. بيتکوينکش و بيتکوين تا تاريخ 1 آگوست 2017 تاريخچه بلاکچين يکساني دارند و از اين تاريخ به بعد هر کدام يک بلاکچين جدا از هم را تجربه کردهاند.
بيتکوينکش کدها و برنامههاي پايه مشترکي با بيتکوين دارد و فقط ويژگيهاي جديدي در آن افزوده شده است اما قيمت نماد BCH و معاملات جداي از بيتکوين دارد.
بسياري معتقدند که بيت کوين کش يک آلتکوين نيست، ولي بايد يادآوري کرد که هر رمزارزي به غير از بيتکوين در گروه آلتکوينها قرار خواهد گرفت.
بهدليل اينکه زمان زيادي از تولد بيتکوينکش نميگذرد نميتوان درباره آن قضاوت کرد اما تا بهحال عملکرد مناسبي داشته است. هر روز بر تعداد طرفداران و کاربران بيتکوينکش افزوده ميشود و شبکه آن هم درحال پيشرفت و توسعه است.
بيتکوينکش هم مثل ديگر ارزهاي ديجيتال کامل نيست. هرکدام ويژگيهايي دارد که ديگران ندارند. سرمايهگذاري در بيت کوين کش مثل هر دارايي ديگر خطرات احتمالي را دارد پس بهتر است قبل از تصميم گيري اطلاعات کافي داشته باشيد.
در قوانين بيت کوين اندازه سايز بلاکها محدود به 1 مگابايت است. يعني ميتوان گفت که هر بلاک در بيت کوين حداکثر حدود 4,000 تراکنش را در خود جاي ميدهد. از آنجايي که هر ده دقيقه يکبار، يک بلاک ساخته ميشود، بنابراين شبکه بيت کوين نميتواند در هر ثانيه بيش از 7 تراکنش را پردازش کند.
گروهي از افراد جامعه بيت کوين با پيشنهاد افزايش اندازه بلاک به 8 الي 32 مگابايت، در پي بهبود وضع موجود برآمدند. چراکه با افزايش اندازه بلاک، بلاک چين بيت کوين قادر به پردازش تعداد بيشتري تراکنش خواهد شد.
ميانگين تعداد تراکنشها در هر بلاک بيت کوين بين 1,000 تا 1,500 است. اين در حالي است که در جريان آزمايشي که در سپتامبر سال 20 بر روي بلاک چين بيت کوين کش انجام شد، هر بلاک اين بلاک چين قادر به ثبت بيش از 25,000 تراکنش است.
همانطور که احتمالا ميدانيد، يک بلاکچين را نميتوان تغيير داد. پس اگر لازم باشد تا روي آن بهروزرساني صورت بگيرد يا اگر عدهاي از قوانين يک بلاک چين ناراضي باشند، راه حل چيست؟ اگر درباره يک بلاک چين عمومي، اختلاف نظر وجود داشته باشد دو راه بيشتر وجود ندارد: يا سافت فورک يا هارد فورک.
سافت فورک يک بروزرساني در بلاک چين بوده که با نسخههاي قديمي سازگار (backwards compatible) است. سازگاري با نسخههاي قديم مثل اين است که يک فايل ورد ساخته شده با برنامه word 2016 را در برنامه word 2003 باز کنيد. به زبان ساده با سافت فورک، يک بهروزرساني روي بلاک چين انجام ميشود اما کساني هم که مايل به بروزرساني نيستند، همچنان ميتوانند روي شبکه فعاليت کنند.
هارد فورک به زبان ساده، تغيير در قوانين بلاک چين است که سازگار با نسخههاي قديميتر نيست، به طوري که نسخههاي قديميتر نميتوانند در شبکه فعاليت کنند. بنابراين براي استفاده از بهروزرسانيهاي جديد مجبور خواهيد بود که نسخه خود را آپديت کنيد، در غير اينصورت فعاليت شما در شبکه امکانپذير نخواهد بود.
طبق همان مثال فايل ورد که در بالا به آن اشاره کرديم، فرض کنيد که نتوانيد يک فايل متني ساخته شده در برنامه word 2016 را در برنامه word 2003 اجرا کنيد زيرا ساختار اين برنامه به طور کلي تغيير کرده است.
هارد فورکها هميشه پس باعث تولد يک کوين جديد نميشوند. در صورتي که اختلاف نظر وجود داشته باشد و يک عده کثيري از کاربران همچنان بخواهند روي نسخه قديمي فعاليت کنند، شاهد يک بلاک چين و يک سکه جديد خواهيم بود.
بيت کوين کش به طور رسمي در آگوست سال 2017 عرضه شد. فناوري آن بسيار شبيه بيت کوين است و اندازه کل قابل عرضه آن نيز مشابه بيت کوين 21 ميليون است.
در زمان ايجاد بيت کوين کش هر کسي که بيت کوين داشت، به طور خودکار بيت کوين کش دريافت مي کرد. افراد خوش شانسي که بيت کوين داشتند، بيت کوين کش را با نسبت يک به يک دريافت مي کردند. بله درست است؛ اگر در زمان ايجاد بيت کوين کش يک بيت کوين داشتيد، فورا يک بيت کوين کش دريافت مي کرديد.
هدف اصلي بيت کوين کش استفاده از آن به عنوان يک سيستم پرداخت است. اين بدان معنا است که درست مانند خاستگاه اصلي خود يعني بيت کوين، افراد مي توانند ارزهاي خود را ارسال و دريافت کنند. با اين حال فناوري بيت کوين کش اجازه مي دهد تا زمان انجام تراکنش بسيار سريعتر و هزينه آن کمتر باشد.
بسياري از مردم فکر مي کردند، کساني که بيت کوين کش رايگان خود را دريافت کرده اند، به زودي آن را مي فروشند. اما اين اتفاق رخ نداد. از زمان عرضه بيت کوين کش در آگوست 2017، اين ارز عملکرد خوبي داشته و هم اکنون در رتبه 5 برترين ارزهاي رمزنگاري قرار دارد و در بسياري از صرافي هاي معتبر مبادله مي شود.
از آنجا که اين ارز در ابتداي مسير خود است، هنوز تاجران زيادي آن را قبول نمي کنند، به ويژه در مقايسه با بيت کوين. با اين حال، با افزايش محبوبيت بيت کوين کش، مسلما پذيرش اين ارز نزد تاجران افزايش خواهد يافت.
مانند بسياري از ارزهاي رمزنگاري، بيت کوين کش نيز غيرمتمرکز است. به اين معني که هيچ شخص يا ارگان يا دولتي کنترل شبکه را در اختيار ندارد.
نکته: اگر يک شبکه توسط فرد يا ارگاني کنترل شود بدان معنا است که آن يک شبکه متمرکز است. مانند ياهو. تمام اطلاعات آنها در يک سرور متمرکز ذخيره مي شود. زماني که سرورهاي آنها در سال 2015 هک شد، هکرها به بيش از 500 ميليون حساب کاربري دسترسي پيدا کردند. اين امکان در يک شبکه غيرمتمرکز مثل بيت کوين کش وجود ندارد. براي عملياتي شدن يک سيستم غير متمرکز نياز است تا تراکنش ها توسط نودها(رايانه ها) تاييد شوند.
خب تراکنش ها چگونه تاييد مي شوند؟ افرادي که به عنوان استخراج کننده يا ماينر شناخته مي شوند، از قدرت محاسباتي خود براي حل معادلات رياضي پيچيده در بلاک چين استفاده مي کنند. هنگامي که يک نود بتواند در شبکه اين معادله را حل کند، يک بلاک تراکنش تاييد مي شود. سپس به ازاي تاييد تراکنش، پاداش دريافت مي کند. اين پاداش در مورد استخراج بيت کوين کش، ارز بيت کوين کش خواهد بود.
امروزه کسب درآمد از طريق استخراج سخت تر و سخت تر مي شود. در واقع رقابت به قدري شديد شده که تنها کساني مي توانند کسب پاداش کنند که توان محاسباتي عظيمي در اختيار دارند. براي تبديل شدن به يک استخراج کننده موفق و در اختيار داشتن توان محاسباتي بالا، نياز به سرمايه گذاري دقيق و درستي است.
با اين وجود گزينه هاي ديگري نيز براي مبتديان ورود به اين فضا وجود دارد. چيزي به نام استخر استخراج. در استخرهاي استخراج شما به شبکه اي از استخراج کنندگان مي پيونديد. در واقع توان محاسباتي خود براي حل معادلات رياضي جهت کسب پاداش را به اشتراک مي گذاريد. اگر استخر موفق به تاييد يک تراکنش بيت کوين کش شود، پاداش کسب شده بين اعضاي استخر تقسيم خواهد شد.
اگر نرم افزار و سخت افزار درست و قدرتمندي در اختيار داشته باشيد، استخراج يکي از بهترين راه هاي کسب بيت کوين کش است. با اين حال سرمايه گذاري در بيت کوين کش نيز مي تواند گزينه اي مناسب باشد.
تفاوت هاي اصلي بيت کوين و بيت کوين کش:
بيت کوين ارزي است که در غالب شبکهاي از رايانههاي کار ميکند، شبکهاي که از آن بهعنوان بلاک چين ياد ميشود. بلاک چين نيز، فناورياي انقلابي بود که با استفاده مفهومي با عنوان دفتر کل توزيع شده، از تقلب و دستکاري اطلاعات ثبت شده جلوگيري ميکند؛ چراکه تغييرات در بلاک چين توسط افراد صورت نميگيرند و بايد توسط اکثريت تائيد شوند. از طرف ديگر بلاک چين، شبکهاي غيرمتمرکز است و بر روي تمام سيستمهاي رايانهاي در دنيا اجرا ميشود.
مشکل اين فناوري اما، سرعت بسيار کند آن است. اين مسئله از آنجايي بزرگتر ميشود که با سيستمهاي بانکداري سنتي قياس شوند. بهعنوان مثال ويزا» صد و پنجاه ميليون تراکنش را در روز پردازش ميکند، يعني چيزي در حدود 1700 تراکنش در ثانيه. اين در حالي است که شبکه ويزا توانايي انجام 24,000 تراکنش در ثانيه را نيز داراست.
حالا در مورد بيت کوين اين رقم چقدر است؟ هفت تراکنش بر ثانيه !
تراکنشها در شبکه بيت کوين حداقل ده دقيقه براي پردازش زمان نياز دارند. بهعلاوه هر چه ميزان کاربران شبکه بيت کوين افزايش يابد، اين زمان نيز بيشتر خواهد شد، چراکه حجم تراکنشها در حالي افزايش ميبايد که امکان بهبود بسترهاي تکنولوژيکي مهيا نيست.
يکي از بحثهاي اخير پيرامون بيت کوين، در مورد همين سرعتپايين تراکنشها و مقياسپذيري بيت کوين بوده است. براي غلبه بر اين مشکلات دو راهحل اساسي وجود دارد:
يک: ميزان دادههاي يک بلاک را کمتر کنيم تا زمان کمتري براي پردازش صرف شود.
دو: سايز بلاک ها را بيشتر کنيم.
در اواسط جولاي سال 2017، استخرهاي استخراج و شرکتهايي که وظيفه پردازش هشتاد الي نود درصد تمامي تراکنشهاي بيت کوين را بر عهده داشتند، تصميم گرفتند که فناورياي يکپارچه را با عنوان SegWit2x ايجاد نمايند. به وسيله اين فناوري ميزان اطلاعاتي که براي تائيد يک تراکنش در يک بلاک نياز بود کمتر ميشد و در نتيجه پردازش تراکنشها سريع تر و کارمزدها کمتر ميشد. در آن روي سکه صحبتهايي از افزايش سايز بلاکها از يک مگابايت به دو مگابايت مطرح شد. چنين کاري ميتوانست مشکلات مقياسپذيري بيت کوين را نيز تا حدودي کمتر کند. در اواسط ماه اکتبر، توسعه دهندگان حوزه بيت کوين در بيت کوين اولتيميتد» (Bitcoin Unlimited) اعلام کردند که موفق به استخراج اولين بلاک يک گيگابايتي دنيا شدهاند؛ اين يعني هزار برابر بزرگتر از يک بلاک معمول!
داستان در مورد بيت کوين کش کاملاً متفاوت است. بيت کوين کش توسط عده از توسعهدهندگان و ماينرهايي ايجاد شد که به همان اندازه در مورد مشکلات مقياسپذيري و آينده ارزهاي ديجيتالي نگران بودند. اين افراد استفاده از SegWit2x را مغاير با اهدافي ميدانستند که ساتوشي ناکامتو» در مقاله اصلي بيت کوين بيان نموده بود. از طرفي معتقد بودند که استفاده از اين روش راهکار مناسبي براي حل مشکلات يادشده نبود. بهعلاوه، روند معرفي و به کارگيري SegWit2x کاملاً غير شفاش دنبال ميشد چراکه به گفته برخي چنين روندي باعث زيرپا گذاشته شدن مفاهيم اصلي بلاک چين نظير غيرمتمرکز سازي و دموکراسي سازي ميشد.
در اول آگوست همان سال، عدهاي توسعهدهندگان و ماينرها هاردفورکي را ترتيب دادند که خود ايجادکننده يک ارز ديجيتالي جديد بود. بيت کوين کش! بيت کوين کش از بلاکهايي با سايز هشت مگابايت استفاده ميکرد که باعث ميشد تا روند تائيد تراکنشها سريعتر صورت بگيرند و از طرفي معادلات به اندازه کافي سخت باشند و بدون توجه به تعداد ماينرهايي که از آن پشتيباني ميکنند، تراکنشهاي تائيد شوند. چنين مسئلهاي باعث شد تا نگرانيها حول محور امنيت بيتکوين افزايش يابد.
اين اولين هاردفورک بيت کوين بود و پس از آن يک هاردفورک رسمي ديگر به نام Bitcoin Gold، براي استخراج با کارت گرافيک صورت گرفت که تاکنون چندان موفق نبوده است. همچنين چندين هارفورک غيررسمي براي بيت کوين صورت گرفته است.
چنين توسعههايي جنبههاي مختلفي را براي آينده ارزهاي ديجيتالي متصور خواهند شد. اين اتفاقات به علاوه شرايط فعلي و بيثباتي بازار و قيمت گذاريها باعث بيشتر شدن نگرانيها گشته است. از طرفي با اجراي هارد فورک بيت کوين کش و بازخوردهاي SegWit2x بر بيت کوين و افزايش سايز بلاکهاي آن، تصور و رسيدن به فهم درستي از وضعيت حال حاضر، کمي سختتر شده است.
اخيراً پروفسور اسوات داموردان»، استاد دانشگاه نيويورک، در رابطه با آينده ارزهاي ديجيتالي بهعنوان يک واحد ارزي گفته بود باوجود تضاد با يک سري از کالاهاي احتکاري، اين کار بسته به طرز فکر توسعهدهندگان نسبت به تکنولوژيهاي خود و تصور آنها به عنوان يک بستر انجام تراکنشها» دارد. هم بيت کوين و هم بيت کوين کش به دنبال بهبود تکنولوژي پشت ارزهاي ديجيتالي بهعنوان يک بستر تبادلاتي هستند.
بهبود ارزهاي ديجيتالي بهعنوان يک روش انجام تراکنشها مستم بهکار گيري سطح قابل قبولي از امنيت است که بيت کوين هميشه از صدر فهرست چنين ارزهايي قرار داشته؛ اين در حالي است که اين ارز بايد به فکر بهبود سرعت تراکنشهاي خود نيز باشد. بيت کوين به افزايش امنيت خود ادامه ميدهد، اما سرعت تراکنشها تا چه ميزاني بهتر خواهند شد؟ بيت کوين کش در طرف ديگر، توانايي انجام تراکنشها را در دو دقيقه و سي ثانيه دارد؛ اما امنيت آن در هاله اي از ابهام قرار دارد.
بهعلاوه دستيابي به اين مسئله به ديدگاه کاربران نسبت به يک ارز نيز بسته است. اگر بيت کوين واقعاً در پي زير پا گذاشتن اصول تمرکززدايي و دموکراسي سازي باشد، احتمالاً کاربران نيز به دنبال ارزهايي خواهند رفت که اين مسائل را به خوبي رعايت کنند.
بيت کوين کش از نظر ساختاري بسيار مشابه بيتکوين است. تعجبي هم ندارد؛ زيرا که بيتکوينکش حاصل انشعاب از بيتکوين است. بااينحال بيتکوينکش تفاوتها و در واقع برتريهايي نسبت به بيتکوين دارد که مهمترينشان عبارتند از:
اندازه بلاک در ابتدا به 8 و در هاردفورک بعدي به 32 مگابايت افزايش يافته است. در نتيجه تراکنشهاي بيشتري با کارمزد کمتر در شبکه قابل انجام هستند. بيتکوينکش سگويت را اجرا نخواهد کرد.
ويژگي replace by fee که براي انجام تغيير در مواردي مثل ميزان کارمزد در صف تاييد است را ندارد. در برابر حملههاي بازپخش و تکرار (replay attack) مقاوم است.بيتکوينکش راهکاري براي کاهش سختي شبکه دارد.کارمزد کمتري براي تراکنش نسبت به بيتکوين دارد.
سرعت مهمترين فرق بين بيتکوين و بيتکوينکش است. متوسط اندازه هر بلاک بيتکوين يک مگابايت است. اما چرا فقط اين اندازه را بيشتر و بيشتر نميکنند؟ مثلا آن را به 8000 مگابايت تغيير دهند؟! پاسخ به اين سوال را ميتوان با يک مثال درباره ترافيک توضيح داد.
تراکنش ها در اين سيستم طوري طراحي شدهاند که هر تراکنش بايد با پرداخت مقداري کارمزد انجام بگيرد. افزايش سايز بلاک موجب کاهش ميزان کارمزدها ميشود و اين امر متعاقباً موجب کاهش درآمد ماينرها خواهد شد.
ماينرها کساني هستند که تراکنش ها را تاييد و امنيت شبکه را تامين ميکنند و با خروج ماينرها از شبکه، تمرکز شبکه بالا رفته و امنيت آن به شدت کاهش ميبابد. لذا افزايش سايز بلاک بايد با ميزان تراکنشها موجود همخواني داشته باشد. بخاطر همين امر، بيت کوين همچنان امن ترين شبکه را در ميان رمزارزها در اختيار دارد.
مشکل تراکنش جامعه بيتکوين را به دو گروه تقسيم کرد. يک گروه ادعا ميکنند که اصلا بيتکوين از ابتدا هم براي استفاده بهعنوان سيستم پرداخت خوب نبودهاست و گروه ديگر بر اين باور بودند که فقط بايد مقياسپذيري آن بيشتر شود. از آن جايي که هيچکدام از دو گروه ولکن ماجرا نبودند، در آگوست سال 2017 شبکه بيتکوين اساساً در طي فرآيندي که به آن هاردفورک ميگويند، به دو شاخه تقسيم شد که نسخه جديد از شبکه بيتکوين بهنام بيتکوينکش را ايجاد کرد.
بيتکوينکش از نوع کدهاي يکساني استفاده ميکند ولي اندازه هر بلاک آن در حال حاضر 32 مگابايت است؛ اين افزايش باعث ميشود تا پردازش تراکنشهاي بيشتري در روز امکانپذير شود.
بيت کوين کش قابليتي را در اختيار کاربران خود قرار داده است که به واسطه آن هر کسي با استفاده از پروتکل دفتر کل ساده (SLP) و ورمهول لانچد (Wormhole-launched) ميتواند بر روي شبکه BCH توکن ايجاد کند.
SPL پروژهاي است که امکان ايجاد توکن، خريدوفروش و مديريت آن را بر روي بلاک چين بيت کوين کش و تنها در عرض چند ثانيه و با هزينه بسيار ناچيز فراهم ميآورد. شايد ساخت و توزيع توکن بر روي بلاک چين بيت کوين کش بسيار ساده و شايد تا حدي سرگرمکننده باشد، اما آن چيزي که اهميت دارد افزودن ارزش به اين توکنهاست.
کيف پول بيت کوين کش :
حال که تا حدودي متوجه شديم بيت کوين کش چيست و از کجا آماده است بايد به کيف پول هاي نگهداري اين رمزارز نگاهي بيندازيم. کيفپولهاي مختلفي درحالحاضر وجود دارد که از بيتکوينکش پشتيباني ميکند. در اينجا تنها به برخي از آنها اشاره خواهيم کرد.
لجرنانو (کيفپول سختافزاري)
يک کيفپول سختافزاري براي نگهداري بيتکوين، بيتکوينکش، اتريوم و ديگر آلتکوينها است که بر اساس ويژگيهاي امنيتي قوي براي ذخيرهسازي ارزهاي رمزنگاريشده و ايمنسازي پرداختهاي ديجيتال طراحيشده است.
شما ميتوانيد اين کيفپول را به هر رايانهاي توسط درگاه USB متصل کنيد. لجرنانو اس داراي يک صفحه نمايش جهت بررسي و تأييد هر تراکنش است و تنها با يک دکمه فيزيکي روي دستگاه ميتوانيد تراکنشها را تاييد نماييد. لجرنانو اس يکي از بهترين کيفپول هاي سختافزاري است که بهعلت ويژگيهاي امنيتي آن در سراسر جهان مورد استفاده قرار ميگيرد.
کوينومي (کيفپول موبايلي)
کيفپول کوينومي (Coinomi) نيز از ارزهاي مختلف از جمله بيتکوينکش پشتيباني ميکند. علاوهبر ويژگيهاي مشترک، در اين کيفپول اين امکان نيز وجود دارد که ارزهاي ديجيتالي خود را به يکديگر تبديل کنيد. کوينومي يکي از بزرگترين کيفپولها با قابليت پشتيباني از بيتکوين و آلتکوينهاي ديگر است، زيرا بيش از 70 ارز رمزنگاريشده و بيش از 200 توکن را پشتيباني ميکند.
ترزور (کيف پول سختافزاري)
يک کيفپول سختافزاري است که امنيت پيشرفتهاي را براي مديريت کليدهاي خصوصي بيتکوين و ارزهاي ديجيتالي ديگر ارائه ميدهد. برخلاف روشهاي ذخيرهسازي سنتي (ذخيرهسازي آفلاين و يا کيفپول کاغذي)، ترزور قادر به انجام پرداختهاي ايمن بدون افشاي کليد خصوصي شما به يک کامپيوتر آلوده است.
جکس (کيفپول موبايل و دسکتاپ)
از ارزهاي رمزپايه مختلف از جمله بيت کوين کش پشتيباني ميکند. از قابليتهاي اين کيفپول اين است که ميتوانيد براي همگامسازي کيفپول خود در ساير دستگاهها نيز آن را استفاده کنيد. ساير ويژگيهاي مشترک مانند اسکن کدهاي QR و پين کد جهت ورود براي امنيت نيز در دسترس هستند. اين کيفپول همچنين براي سيستم عاملهاي اندرويد و iOS نيز در دسترس است.
کيفپول اکسدوس (کيفپول دسکتاپ)
يک کيفپول نسخع دسکتاپ است که اواسط سال 2015 ساخته شدهاست. استفاده از آن کاملاً رايگان است و داراي رابط کاربري بسيار جذابي است. بهمحض آنکه کيفپول اکسدوس را باز ميکنيد، يک نمودار پايه بهشما کل داراييتان را از ارزهاي ديجيتالي نشان ميدهد. اکسدوس براي سيستم عاملهاي مک، لينوکس و ويندوز در دسترس است.
احتمالا تا به حال به درک مناسبي از اين که چرا بيت کوين کش ساخته شد و چگونه کار مي کند رسيده ايد. همچنين حالا مي دانيد که استخراج بيت کوين کش چيست و چه اهميتي دارد. به ياد داشته باشيد که استخراج بيت کوين کش هميشه سودآور نيست و قبل از شروع نياز به سرمايه گذاري دارد.
درباره این سایت